دسته: علوم اجتماعی چكیده پس از انقلاب اقدامات زیادی در خصوص بهبود شرایط زندگی روستائیان و جلوگیری از مهاجرت آنها به عمل آمده است در این راستا فعالتیهای انجام شده توسط ادارة جهاد كشاورزی شهرستان كرج در بخش اشتهارد مد نظر قرار گرفت در این تحقیق از روش تمام شماری استفاده گردید و پس از استخراج اطلاعات از پرسشنامه ها و تدوین آنها به این نتیجه رسیدیم كه فعالیتهای متنو
قیمت فایل فقط 7,900 تومان
بررسی تأثیر فعالیت های عمرانی ، اقتصادی اداره جهاد کشاورزی شهرستان کرج بر روند مهاجرت روستائیان
چكیده :
پس از انقلاب اقدامات زیادی در خصوص بهبود شرایط زندگی روستائیان و جلوگیری از مهاجرت آنها به عمل آمده است در این راستا فعالتیهای انجام شده توسط ادارة جهاد كشاورزی شهرستان كرج در بخش اشتهارد مد نظر قرار گرفت در این تحقیق از روش تمام شماری استفاده گردید و پس از استخراج اطلاعات از پرسشنامه ها و تدوین آنها به این نتیجه رسیدیم كه فعالیتهای متنوع اثرات یكسانی بر روند مهاجرت ندارند مثلاً شهرك صنعتی كوثر به مهاجرت پذیری برخی روستاهای اشتهارد كمك كرده است اقدامات هیأت هفت نفره مانع مهاجرت روستائیانی شده است كه زمین دریافت كرده اند و اشتغال زائی خوبی برای افراد بی كار ایجاد كرده است . دامدارانی كه مجوز بهسازی دریافت كرده بودند نیز اشتغال زائی خانوادگی خوبی را ایجاد كرده اند در ضمن با مقایسة روند مهاجرت در سالهای اخیر و طرح های اجرا شده در سه روستای این بخش این نتیجه حاصل شد كه روستائی كه طرح های زیادی در آن اجرا شده بود مهاجر پذیر تر بود و روستایی كه طرح های كمتری در آن اجرا شده بود مهاجر فرست بود .
با محاسبة خالص مهاجرت روستاهای بخش اشتهارد با فرمول ریاضی به این نتیجه رسیدیم كه در مجموع روستاهای این بخش دارای خالص مهاجرت منفی بوده ومهاجر فرست می باشند یعنی با وجود اشتغال‌زایی فعالیت های جهاد مهاجرت از روستاها ادامه یافته‌است و این فعالیت ها نتوانسته تمام روستائیان را منتفع گرداند .
1-1مقدمه:
در این فصل به رابطه بین مهاجرت وتوسعه اشاره ای مختصر نموده ایم. سپس بیان مساله را مطرح كرده ایم.
در قسمت بعدی سهم برنامه های عمرانی اجرا شده را قبل از انقلاب به طور مختصر شرح داده ایم تا سهم كم بودجه های عمرانی را به روشنی در زمان قبل از سال 1357 نشان دهیم.
اهمیت موضوع تحقیق نیز در ادامه آمده است پس از آن دلایل انتخاب موضوع را بصورت مختصر بیان نموده ایم.
تعاریف عملیاتی، محدوده تحقیق ومحدودیت های تحقیق از موارد قابل ذكری است كه در این فصل گرد آمده است.
1-2 مهاجرت كمك به جریان توسعه یا سدی در مقابل آن:
روستا نخستین سكونت گاه بشری وبستر فعالیت های كشاورزی بوده است. به مرور زمان و با گسترش شهرها ساكنان روستاها بدلیل امكانات و زمینه های مناسب اشتغالی كه در شهرها وجود داشت به سمت شهرها كشیده شدند.
مهاجرت به شهرها درآفریقا، آسیا وآمریكای لاتین با نرخ بی سابقه ای جریان دارد و دلیل عمده آن ركود اقتصادی در مناطق روستایی بوده است.
اگر با دیدی تاریخی به این موضوع نگاه كنیم متوجه می شویم با انجام فعالیتهایی كه در محیط های روستایی صورت گرفته تغییراتی نیز در این محیط ها ایجاد شده است.مثلا با انجام برنامه اصلاحات ارضی تغییرات متفاوتی در محیط های روستایی مشاهده می شود تجربه اصلاحات ارضی هند نشان داد كه فرد روستایی از این اصلاحات سودی نبرده ولی تجربه كشور كره جنوبی موضوع دیگری را نشان میدهد. لذا این تغیرات از كشوری به كشور دیگر متفاوت است.برای بیان بهتر این موضوع به مثال دیگری اشاره می كنیم در كشوری ممكن است احداث راهها وبهبود شبكه سراسری باعث گردد روستائیان به راحتی به محل كار خود رفت و آمد كنندوسكونتگاه خود را تغییر ندهند ولی در كشور دیگر ممكن است باعث كاهش هزینه مهاجرت گردد وروستائیان تشویق به مهاجرت شوند.
عمران روستاها شامل فعالیت هایی از قبیل امور زیربنایی ،خدماتی،فرهنگی و... بوده وبعنوان جزئی از راهبرد توسعه روستایی قابل بررسی است.هدف بنیادین برنامه های توسعه روستایی همبسته بازسازی سبك زندگی روستایی از طریق فراهم آوردن امكانات زیربنایی اجتماعی و فیزیكی در مناطق روستایی است.علت مهاجرت كسانی كه به شهر مهاجرت می كنند نه تنها شغل بلكه دسترسی به آموزش درمان ومسكن با كیفیت تر نیز هست لذا بهبود بخشیدن به شرایط زندگی كه هدف توسعه روستایی همبسته است،باید تاثیر مهمی در جریان های مهاجرت داشته باشد. بعلاوه عده ای اعتقاد دارند كه مهاجرت رشد اقتصادی را تحریك وتقویت می كند كه تفكر آنهارا در مدل زیر نشان میدهیم.
حركت نیروی كار از محیط فعالیتهای روستایی كم بازده به سمت بخش های نوین خدماتی وشهری
افزایش سطح متوسط درآمدها
تحریك رشد اقتصادی
و در نهایت پدیده مهاجرت به توسع كمك می كند چرا كه رشد اقتصادی یكی از اجزاء توسعه است.
عده ای دیگر نیز اعتقاد دارند كه مهاجرت برای مناطق روستایی وشهری زیان هایی را به دنبال داشته ورفاه اجتماعی را تقلیل داده است. كه نحوه تفكر آنها را به شكل زیر نشان می دهیم.
با ازدحام جهت در مناطق شهری به علل مهاجرت (روستایی،سایركشورها) وافزایش طبیعی جمعیت(افزایش طبیعی جمعیت بومی+جمعیت مهاجر،جمعیت مناطقی كه در نتیجه آلودگی مناطق شهری، تمركز ثروت ودرآمد وسرمایه انسانی، منافع فردی، زیان های وارده به مناطق شهری وروستایی،رفاه اجتماعی. الحاق به شهر جزء مناطق شهری محسوب می شوند و..)
آلودگی مناطق شهری
تمركز ثروت و درآمد وسرمایة انسانی
منافع فردی
زیانهای وارده به مناطق شهری و روستایی
|
رفاه اجتماعی
مطالعاتی كه در كشورهای مختلف ازقبیل(هند،كره جنوبی ، اندونزی ، ونزوئلا ، تانزانیا ، مالزی ، برزیل ، پاكستان ، لهستان و...)صورت گرفته است نشان می دهند كه فعالیت های عمرانی و اقتصادی اثرات مختلفی بر روند مهاجرت داشته برخی از این فعالیت ها مهاجرت را افزایش می دهد و برخی دیگر ان را كاهش می دهند.
1-3 بیان مساله:
مطالعات روستایی از دیرباز مورد توجه پژوهشگران متعددی از جمله جامعه شناسان، جغرافی دانان واقتصاد دانان بوده است وهریك با ملاك های خود به روستا ومسایل آن نگریسته اند.
با مطالعه آثار این پژوهشگران می توان استعدادهای مناطق روستایی را شناسایی نمود و از این استعدادها در جهت توسعه روستا بهره برد.
مهاجرت از نقاط روستایی به شهرها واز نقاط كمتر توسعه یافته به نقاط توسعه یافته تر مشكلات خاصی ایجاد كرده ودر بسیاری از كشورها« پدیده مهاجرت» تبدیل با « مشكل مهاجرت »شده است(جوان ،1380)
تهران بصورت یك قطب مهاجرپذیر در قبل از سال 1365 ومهاجرپذیر ومهاجر فرست درسال 1375 ظاهر گردیده است(مقایسه سرشماری های عمومی نفوس ومسكن سالهای 65و75)
تهران بعنوان مركز سیاسی كشور بیشترین امكانات زیربنایی تولیدی،خدماتی،توزیعی وتسهیلات اجتماعی ودرمانی را در خود جای داده است.بدیهی است در یك نگاه كلی تمركز اغلب امكانات د رتهران چهره توسعه یافته ای را از آن در ذهن افراد منعكس می سازد. تهران حدود18% مهاجران كل كشور را در دهه 75-65 به سوی خود جلب كرده است. گروه عمده ای از دانشجویان در مراكز بخش دولتی وغیردولتی مشغول به تحصیلند حدود نیمی از اعضاء هیات علمی دانشگاههای دولتی در تهران زندگی می كنند.
از نظر خدمات درمانی = بهداشتی استان تهران به یك سطح استاندارد دست یافته است وبرای هر 1000 نفر 9/2 تخت بیمارستانی وجود دارد در حالی كه در سطح كشور برای هر هزار نفر 73/1تخت وجوددارد. از نظر فرصت های اشتغال بویژه در زمینه صنعت 2/31 درصد كارخانه های بزرگ كشور در استان تهران مستقر شده است.
از نظر امكانات فرهنگی، تفریحی استان تهران در مقایسه با هر كدام از سایر استان های كشور وضعیت بهتری را دارا است(مجله برنامه و بودجه سال س 1376)
حال این سئوال پیش می آید كه آیا با ارائه امكانات وخدمات بهتر به روستائیان وتوجه به مبدا (روستا) مهاجرت سیرنزولی خواهد گرفت یا خیر؟
عمران وتوسعه پدیده پیچیده ای است كه دلالت بر یك مفهوم كلی می كند كه خود ممكن است به عنوان رشد اقتصادی تفهیم گردد ویك مفهوم كیفی كه خود میتواند به عنوان ایده خوشبختی وسعادت ورفاه عمومی مردم روستاها ارائه شود.رشد اقتصادی پدیده ای است كه بوسیله افزایش درامد ملی ودرآمد سرانه قابل اندازه گیری است. افزایش درآمد سرانه رفاه وخوشبختی مردم را درپی دارد كه ارتقاء مردم به استاندارد زندگی بالاتری شاخصه آن است. استاندارد زندگی هم یك تصور پیچیده ای است كه اندازه گیری كمی ان مشكل است وشامل عوامل متعدد و مختلفی از قبیل سطح برخورداری مردم از امكانات عمومی مانند غذا، لباس،مسكن،بهداشت،آموزش وپرورش تفریحات سالم امنیت واقناع روحی می باشد.
هدف عمران وتوسعه روستایی به موازات افزایش تولید ودرامد شامل توزیع عادلانه درامد،افزایش اشتغال ،بهداشت ومسكن بهتر، تغذیه بهتر برای همه روستائیان ،توسعه وتعمیم موقعیت های آموزشی برای همه تقویت امور اداره بوسیله خود روستائیان از طریق تعاون وتفاهم، ریشه كن كردن فقر روستایی واعتلای عدالت اجتماعی درسطح روستاها می باشد(عبدالحمید خان،1345)
البته به موضوع فوق 2 ایراد وارد است.
اولا: عمران وتوسعه روستایی را نمی توان مترادف یكدیگر شمرد زیرا در این صورت به مشكلی بر می خوریم روستاهایی وجود دارد كه طرح های عمرانی زیادی در آنها اجرا شده است در حالی كه امروزه جمعیت كمی را در خود جای داده اند ویا خالی از سكنه شده اند. لذا طرح های عمرانی هیچ كمكی به فقیرترین وحاشیه ای ترین افراد كه در توسعه روستایی بسیار مورد توجه هستند نكرده است (میردامادی،1384)
ثانیا: همیشه افزایش درامد سرانه ملاك خوشبختی مردم نیست.بلكه بایستی برابری در توزیع درآمدهانیز مدنظر قرار گیرد.مثلا ممكن است در كشوری درآمد سرانه بالا باشد ولی دهك هایی بیشترین درآمد را به خود اختصاص داده باشند وبه تعبیر دیگری گروه اندكی از افراد جامعه سهم نسبتا زیادی از درآمد كل را به خود اختصاص داده باشند(طبیبیان ،1382)
1-4مروری بر تاثیرات برنامه های عمرانی (1356-1327)درروند مهاجرت روستائیان به شهرها:
برنامه های عمرانی اجرا شده طی سالهای 1356-1327 متشكل از 2برنامه هفت ساله(برنامه اول ودوم عمرانی)وسه برنامه پنج سالهس (برنامه سوم تا پنجم عمرانی )بود.
1-4-1:برنامه عمرانی (1334-1227):
بخش كشاورزی 8/24 درصد از كل اعتبارات را به خود اختصاص داد وبعنوان یك اولویت مطرح گردید. در بخش كشاورزی عمران ناحیه ای در دشت مغان مدنظر بود.
راههای درجه یك ودو كه به شهرها ختم می شد و ایجاد بنادر وایستگاههای راه آهن نیز به توسعه شهری كمك فراوانی كرد. درواقع اعتبارات تخصیص یافته به تجهیز وتوسعه شهرها مربوط بوده و میتوانست در امر مهاجرت روستائیان به شهرها موثر واقع شود. طی این دوره بحث « ملی كردن » صنعت نفت پیش آمد وانگلیس نیز نفت ایران را تحریم كرد ولذا پولی برای پروژه ها مهیا نشد وبرنامه اول به مدت دوسال اجرا شد.در این برنامه بخش معینی برای عمران روستاها وجود نداشت.
1-4-2 برنامه عمرانی دوم(1344-1331):
فصل كشاورزی وآبیاری 1/31 درصد از هزینه هارا دربرداشت كه برای سد سازی واتمام پروژه های برنامه اول در نظر گرفته شده بود. در این دوره مكانیزاسیون كشاورزی مورد توجه قرار گرفت كه در سالهای اتی نقش خود را نشان دادو باعث جانشینی ماشین بجای نیروی كار ودر نتیجه بیكاری روستائیان و در نهایت باعث مهاجرت های روستایی گردید.
در این دوره صنعت نساجی،صنعت قند وصنعت سیمان 4/77 درصد از اعتبارات هزینه شده فصل صنایع ومعادن راجذب كرده بودند بطور عمده در شهرها وحومه آنها احداث شدند كه نیاز این كارخانه ها به نیروی كار به مهاجرت روستائیان انجامید.
تنها موردی كه مختص به روستاها بود فعالیت عمران دهات واراضی بایر نام داشت.
در این برنامه 5/4 درصد از سهم بخش كشاورزی برای عمران 65000 ده (كه بیش از 70% جمعیت كشور را در خود جای داده بود) هزینه گردید.
1-4-3 برنامه عمرانی سوم(1346-1342):
در این برنامه چرخش الگوی توسعه اقتصادی از محوریت بخش كشاورزی به مبنا قرار گرفتن صنعت را شاهد هستیم.
طی این برنامه شاهد افزایش بیكاری هستیم و در كل سیاست های تعیین شده نتیجه عكس داد(باری یر، 1363) كشاورزی و آبیاری 1/23 درصد از اعتبارات را به خود اختصاص داد.
از این مقدار 8/45 درصد مربوط به آبیاری و 2/54 درصد در جهت اجرای اصلاحات ارضی مصرف شد.
انجام اصلاحات ارضی در طول این برنامه كه موجب مهاجرت هزاران روستایی به شهرها وتشدید رشد بخش خصوصی شد از یك سو نیروی كار ارزان برای فعالیت های اقتصادی در شهرها،اعم ازصنعت، ساختمان وخدمات را فراهم ساخت و از سوی دیگر بازارهای روستایی را به روی كالاهای وارداتی گشود.
در بخش صنعت هم اولویت این برنامه ورود واستقرار صنایع ساختمانی وكالاهای سرمایه ای وواسطه ای قرار داشت كه برایند آنها جلب وجذب مهاجران روستایی بیشتر برای انبوه سازی وفعالیت های ساختمانی وگسترش فیزیكی شهری وتوسعه شهرنشینی بود.
در این برنامه عمران روستایی جزیی از بخش كشاورزی در نظر گرفته شد ولی جایگاه خاص ومعینی برای آن منظور نشده بود در مجموع در مورد عمران وتوسعه روستایی هدف مشخص وجامعی دنبال نمی شد.اگرسهم اعتبارات عمران روستایی(73/4 میلیارد ریال) را با سهم اعتبارات عمران شهری(2/7 میلیارد ریال) را با هم مقایسه كنیم درمی یابیم كه عمران شهری اولویت بیشتری داشته است.
سرمایه گذاری عمرانی برای هر فرد روستایی 76 ریال بود كه این مبلغ 40/1 سرمایه ای است كه برای هر فرد شهری از طرف دولت سرمایه گذاری شده بود.این توزیع نابرابر به روشنی شكاف عمیق موجود بین شهر و روستا را نشان می دهد. این امر مشوق مهاجرت میلیون ها روستایی به شهرهامی شد بطوری كه روند افزایش مهاجرت از سال 1345 به بعد شتاب گرفت.
د:برنامه عمرانی چهارم(1351-1347):
فصل كشاورزی ودامپروری از كل درصدهای پرداختی برنامه 1/8 درصد را كسب كرد.لذا سرمایه گذاری كافی برای توسعه بخش كشاورزی انجام نگرفت تا بدینوسیله وضع درآمد كشاورزان هم اندكی بهبود یابد زیرا اولین ومهمترین عامل موثر در مهاجرت روستائیان به شهرها كم درآمدی وسختی معاش آنان بود عمران شهری و ساختمان ومسكن دو فصلی بود كه روی هم رفته تاثیر مستقیم و به سزایی در افزایش روند مهاجرت روستایی داشتند.چرا كه ساختمان سازی كه به نیروی كار ساده وبدون تخصص نیاز داشت كارگران خود را از میان مهاجران روستایی در شهرها جذب می كرد.
در این برنامه تاكید زیادی بر صنعتی شدن گردیده بود.ولذا دولت به ایجاد صنایع سنگین مانند كارخانه ماشین سازی تبریز واراك وذوب آهن اصفهان در نزدیكی شهرهای تبریز، اراك و اصفهان مبادرت نمود. یكی از شروط لازم برای تولید آن كارخانه ها تامین نیروی انسانی مورد نیاز بود لذا تحقق این امر مستلزم تشدید حركت انتقالی جمعیت از روستا به شهر بود.
طی این برنامه فصل مجزایی با 9/8 میلیارد ریال بعنوان « نوسازی ده ها » در نظر گرفته شد.عمران روستایی در برنامه عمرانی چهارم از اهداف وسیاستهای نسبتا مشخص تری برخوردار بود ولی درآن به صورت بلندپروازانه ای برجنبه های رفاهی عمران روستایی تاكید شده بود و در نهایت در این برنامه عمران وتوسعه روستایی محدود به بعد فیزیكی عمران ده ها ومنحصر به ایجاد بعضی از تاسیسات شد.
1-4-5 برنامه عمرانی پنجم(1356-1352):
فصل كشاورزی و منابع طبیعی 6/6 درصد از كل اعتبارات برنامه را به خود اختصاص دادند كه این میزان بودجه با توجه به جمعیت شاغل در بخش كشاورزی بسیاراندك بود. درمجموع می توان گفت كه مقدار قابل توجهی از اعتبارات عمرانی این برنامه صرف اموری شد كه افزایش روند جابجایی جمعیت از روستاها به شهرها را در پی داشت وسالهای دهه 1350دوره مهاجرت های شدید روستایی به شمار می آید زیرا دراین دوره از یك سو شاهد افزایش چشم گیر درامد كشوراز محل «فروش نفت» وسرازیر شدن درآمدهای اضافی به بخش های مختلف شهری هستیم كه نتیجه آن احداث كارخانه های جدید وافزایش سهم اشتغال در بخش خدمات بود. از سوی دیگر با تشدید عملكرد عوامل جاذبه شهری در اثر ساخت وسازها وفعالیت های عمرانی در شهرهای بزرگ وقوت یافتن عوامل دافعه روستا به دلیل افزایش فشارهای جمعیتی مهاجرت های مذكور سرعت زیادی داشت.هر دو مورد فوق باعث روانه شدن سیل نیروی كار روستایی به شهرها بود.
سهم بودجه عمران ونوسازی روستاها از كل بودجه عمرانی 8/1 درصد بود.
در این برنامه تجهیز نیروی انسانی لازم ومواد مصالح مورد نیاز برای ایجاد راههای روستایی وگسترش شبكه انتقال نیرو به روستاها بسیار مشكل بود.
در سال 1355 صرفه جوئی در مصرف اعتبارات عمرانی آغاز شد ومحروم كردن روستاها آسانتر از همه جا بود.
لذا اغلب طرح های پیش بینی شده به اجرا در نیامد (مرتضوی تبریزی1383)
لذا ذكر این ضرب المثل در اینجا خالی از لطف نیست فقرا آخرین افرادی هستند كه استخدام می شوند واولین افرادی هستند كه اخراج می شوند( چمبرز ، 1997 )
با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 همراه با تغییر نگرش كلی در سطح كشور برخورد با روستا ومسایل مربوط به ان دچار دگرگونی شد و با توجه به اهداف وماهیت انقلاب جهت گیری قانون اساسی برای رشد واعتلای جامعه انسانی تجدید سازمان وجهت گیری كل نظام در ابعاد مختلف اجتماعی ،فرهنگی ، وعدالت اجتماعی سازمان ها ونهادهای دولتی مختلفی تشكیل شدند كه یكی از نهادهای تشكیل شده جهاد سازندگی بود(ركن الدین افتخاری،1370)
جهاد سازندگی بعنوان اصی ترین ارگان عهده دار وظایف دولت در توسعه روستاها ،سرمایه گذاری نسبتا قابل توجهی در زمینه های آموزشی،بهداشتی،كشاورزی وبطور كلی در زمینه ارائه خدمات زیربنایی انجام داده است. یكی از اهداف این گونه فعالیت ها كاهش نرخ مهاجرت روستائیان به شهرها می باشد. لذا در این تحقیق میزان دستیابی با این هدف مورد سنجش قرار خواهد گرفت.
در سال 1379 جهاد سازندگی ووزارت كشاورزی ادغام شدند و وزارتخانه جدید جهاد كشاورزی شكل گرفت.ازآنجا كه هم اكنون نیز فعالیت های جهاد كشاورزی مرتبط با محیط های روستایی است و شهرك صنعتی كوثر كه توسط اداره عمران جهادسازندگی شكل گرفته توسط اداره جهاد كشاورزی اداره می شود لذا از لفظ جهادكشاورزی بجای جهاد سازندگی در عنوان تحقیق استفاده گردید.
1-5 اهمیت موضوع:
اهمیت بررسی این موضوع از دو جهت قابل تامل وتوجه است.
1)توجه زیادی كه پس از انقلاب اسلامی به عمران روستاها داده شده است.
2)مساله مهاجرت روستایی
توسعه اقتصادی تاریخی اروپای غربی و ایالات متحده آمریكا با تغییر مكان نیروی كار از مناطق روستایی به مناطق شهری همراه بود(یعنی مهاجرت از مناطق كشاورزی به مناطق صنعتی)
در فاصله سالهای1940-1820حدود60 میلیون نفر اروپایی به آمریكا مهاجرت كردند(فیلیپ مارتین،1383)
ولی مهاجرت مازاد بر فرصت های شغلی هم نشانه توسعه نیافتگی كشورهای جهان سوم وهم عامل كمك كننده وبه عقب ماندگی این كشورهاست.(تودارو،1942)
مهاجرت های بی رویه در كشورهای جهان سوم اثرات سوئی را در نقاط مهاجر فرست (روستا)ومهاجر پذیر شهر بجا می گذارد.
اثرات منفی مهاجرت بر مبدا عبارتنداز:
1-كاهش نیروی كار در روستاها
2-افزایش دستمزد كارگران روستایی
3-ركود كشاورزی
4-كاهش كیفیت نیروی كار( ازطریق مهاجرت تحصیل كرده ترها)
مهاجرت باعث خروج افرادی از مناطق روستایی میشود كه میتوانستند كشاورزی را نوسازی كرده وشیوه های جدید در آن بكار برند
(1975،Addo)
اثرات منفی مهاجرت بر مقصد عبارتند از:
1-افزایش تقاضا برای تسهیلات
2-افزایش قیمت زمین واجاره
3-كاهش دستمزدها از طریق افزایش عرضه نیروی كار
4-حاشیه نشینی
5-بیكاری وكم كاری و ..........
این موارد اهمیت مطالعه مهاجرت های روستایی را آشكار می سازد.
هدف بیشتر راهبردهای توسعه روستایی كند كردن آهنگ مهاجرت روستائیان به شهرهاست. از آنجا كه اغلب روستانشینان به دلیل كمبود وشغل ویادرآمد مناسب مهاجرت می كنند، با افزایش فرصت های شغلی كشاورزی و غیركشاورزی وبالابردن درآمد میتوان انتظار داشت كه مهاجرت از نقاط روستایی كاهش یابد.
از گذشته دو راهبرد توسعه روستایی بكار گرفته شده است: یكی سیاست توسعه كشاورزی سرمایه بر و دیگری سیاست توسعه روستایی همبسته (الف)سیاست توسعه كشاورزی
تاپیش از نیمه دهه 1970 بیشتر برنامه های توسعه روستایی همان توسعه كشاورزی سرمایه بر بود. هدف این گونه برنامه ها افزایش تولید به كمك استفاده از تكنولوژی پیشرفته است بدون توجه به جنبه های اشتغال یا برابری. این برنامه ها در كاهش روند مهاجرت روستائیان به شهرها در حد گسترده ای شكست خوردند.یكی از دلایل كه تكنولوژی جدید اشتغال اندكی را بوجود می آورد همراهی این برنامه ها با استفاده بیش از حد از روش ماشینی دركشتزارهای بزرگ بوده است. كشتزارهای بزرگ كارگر مزد بگیر استخدام می كنند وهدفشان به دست آوردن حداكثر سود است. این گونه كشتزارها اغلب می توانند بهره وری كار را افزایش دهند ولی به اندازه كشتزارهای كوچك خانوادگی اشتغال ایجاد نكرده وزمین زیادی را مورد استفاده قرارنمی دهند (Ishikawa.1978)
ب)توسعه روستایی همبسته:
این نوع سیاست شامل اصلاحات ارضی عرضه اعتبارات وامكانات فیزیكی وزیر بنایی بكارگیری تكنولوژی كاربر دركشاورزی بهبودبخشیدن به بهداشت وسلامت روستایی افزایش فرصت های شغلی غیركشاورزی در مناطق روستایی و خط مشی های حمایتی در سطح ملی می شود.
این فعالیت ها تاثیرات مختلفی بر مهاجرت روستائیان دارند. ولی در مجموع می توان گفت این فعالیت ها می تواند فاصله توسعه ای بین شهر وروستا را كم كرده وانگیزه روستائیان را برای مهاجرت كمتر ووابستگی آنان را به روستا و فعالیت های روستایی بیشتر نماید.
1-6 دلایل انتخاب موضوع
برای كاهش مهاجرت های روستائیان به شهرها همواره اقدامات مختلفی در نقاط گوناگون صورت گرفته است.
خط مش های اشتغال و درآمد ایجاد مشاغل بیشتر با سطوح درآمد بالاتر در مناطق روستایی تغییر در تكنولوژی تولید،اصلاحات ارضی،پروژه كار عمومی روستایی، عدم تمركز صنعتی و...
توسعه روستایی منسجم كه به دنبال اصلاحات ارضی می آید تا سیستم پشتیبانی را برای كشاورزان كوچك عرضه كند كه شامل عرضه كامل تكنولوژی جدید،اعتبار،نهادها،بازاریابی وخدمات اجتماعی می باشد.شهری شدن پراكنده:شامل ایجاد مشاغل غیركشاورزی و....(فیندلی ،1373)
ا ما این فعالیت ها واقعا چه تاثیر بر روند مهاجرت داشته است. این فعالیت ها با هزینه های زیادی كه داشته اند به كجا رسیده اند. كدام یك از موارد فوق تاثیر بیشتری بر كاهش روند مهاجرت روستائیان دارد.
همه این موارد باعث شد كه موضوع تحقیق برای بررسی خیلی جالب به نظر برسد و این موضوع را برای كندوكاو برگزیدیم.
عامل دیگری كه علاقه محقق را برای انتخاب موضوع بیشتر نمود این بود كه برخی افراد فعالیتهای صورت گرفته را قطعا در كاهش مهاجرت های روستایی بخش اشتهارد موثر میدانند ولی هیچ سندی برای گفته های خویش ندارند.
1-7 تعاریف عملیاتی:
1-7-1 روستا:
روستا عمدتا یك واحد همگن طبیعی ،اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی وكالبدی است كه از یك مركز جمعیتی ومحل كار وسكونت (اعم از پیوسته یا پراكنده) با حوزه وقلمروی معین ثبتی یا عرفی تشكیل می شود اكثر ساكنان شاغل دائمی آن بطورمستقیم یا غیرمستقیم به یكی از فعالیت های اصلی زراعی ،دامداری ،باغداری،صیادی،صنایع دستی یا تركیبی از این فعالیت ها اشتغال دارند و از آن ارتزاق می نمایند.(مرتضوی تبریزی،1383)
1-7-2-مهاجرت:
مهاجرت شكلی از حركت جغرافیایی یا « تحرك مكانی » است كه بین دو واحد جغرافیایی صورت می گیرد.این تحرك جغرافیایی «تغییر اقامتگاه » از مبدا یا محل حركت به مقصد یا محل ورود می باشد از لحاظ « مدت زمانی » دائمی بوده و از نظر جهت مهاجرت داخلی و از نوع روستایی-شهری می باشد. همچنین تغییر در « محل فعالیت » از دیگر مشخصه های مهاجرت است.
1-7-3 فعالیت های عمرانی:
منظور از فعالیت های عمرانی فعالیت های اداره عمران جهاد سازندگی شهرستان كرج در بخش اشتهارد است. این فعالیت ها عبارتنداز احداث شبكه دفع وفاضلات آب آشامیدنی ،نگهداری راه روستایی،برق رسانی،تجمع صنایع در شهرك صنعتی كوثر، احداث راه روستایی و...
1-7-4 فعالیت های اقتصادی:
منظور فعالیت هایی است كه جهادسازندگی در آن دخیل بوده است وتاثیرات اقتصادی مبتنی بر روستائیان بخش اشتهارد داشته است.
1-7-5 واگذاری زمین در روستا:
منظورزمین است كه توسط هیات 7 نفره در بخش اشتهارد درقالب مشاع واگذار شده است.
1-8 محدوده تحقیق:
الف:محدوده زمانی:این تحقیق در سال 1385-1384صورت خواهد گرفت.
ب:محدوده مكانی:این تحقیق در بخش اشتهارد انجام خواهدگرفت.كه ابتدا به معرفی اجمالی شهرستان كرج وسپس به معرفی بخش اشتهارد خواهیم پرداخت.
1-8-1 معرفی اجمالی شهرستان كرج:
وجه تسمیه كرج :
الف:كرج از كلمه كراج به معنی بانگ وفریاد آمده است زیرا در تپه آتشگاه وكوههای مراد تپه وكلاك وقلعه دختر وشهرستانك.در ایام تابستان برای خبر رساندن ودیده بانی آتش افروزی می شد ودر مواقع جنگ بدینوسیله از هجوم دشمنان با خبر می شدند (سیمای بخش كشاورزی شهرستان كرج،1384)
ب:لفظ كرج از كلمات كرژ به معنای كوهپایه ،كرزوكرزه به معنای كشت وزراعت وپله بندی وكرت بندی زمینه های شیب دار كوهپایه است.(همان منبع)
شهرستان كرج یكی از شهرستانهای مهاجرپذیر استان تهران بوده وبعلت اینكه جمعیت آن تقریبا نمونه ای از جمعیت كل كشور است به این شهرستان لقب ایران كوچك داده اند.
شهرستان كرج یكی از شهرستان های استان تهران با مركزیت شهر كرج میباشد این شهرستان دارای 6 شهر (كرج –اشتهارد-كمالشهر-گرمدره-مشكین دشت وماهدشت ) و سه بخش(مركزی،آسارا واشتهارد) و 7دهستان (پلنگ آباد-كمال آباد-گرمدره-محمدآباد-آسارا ، آدران و نساء ) میباشد.(سالنامه آماری،استان تهران ،1382) جمعیت شهرستان 5/1 میلیون نفر و وسعت آن 2475 كیلومتر مربع می باشد.(شناسنامه روستاهای شهرستان كرج،1385)
طول شرقی شهرستان از 9 دقیقه 50 درجه تا 31 دقیقه و51 درجه وعرض شمالی آن از 32 دقیقه و 35 درجه تا 12دقیقه و36 درجه امتداد دارد(سالنامه آماری استان تهران،1382)
موقعیت شهرستان كرج به گونه ای است كه 12 استان از طریق این شهرستان می توانند به پایتخت دسترسی یابند.(شناسنامه روستایی شهرستان كرج 1385)
1-8-3 توسعه ورونق اقتصادی شهرستان كرج:
احداث جاده چالوس وتاسیس كارخانه قند وایجاد مدرسه عالی كشاورزی از مهمترین اقداماتی هستند كه سبب توسعه شهر كرج شده اند(سیمای كشاورزی شهرستان كرج،1384)
وجود تالار بورس بسیار فعال 220 شعبه بانكی ، فرودگاه پیام مهرشهر،منطقه ویژه اقتصادی ،60 اتحادیه فعال صنفی با 40 هزار عضو،3000 واحد صنعتی وتولیدی بارزترین نشانه های رونق اقتصادی منطقه است
-8-5 وضعیت آب هوای شهرستان كرج:
شهرستان كرج دارای آب وهوای سرد در زمستان ونسبتا گرم درتابستان وبطور كلی از نظر طبقه بندی دارای آب وهوای معتدل سرد می باشد.(سیمای كشاورزی شهرستان كرج،1384)
1-8-6 موقعیت ،حدود وجغرافیای بخش اشتهارد:
پس از ویرانی شهر ری بدست مهاجمان مغول مسیر كاروانی ورامین-اشتهارد اهمیت ویژه ای داشته است واشتهارد اهمیت خاصی داشته است(سیمای كشاورزی شهرستان كرج،1384)
لفظ اشتهارد از واژه« اشترده» گرفته شده وبیان گر دو موضوع است اولا: شتر در نواحی گرم وخشك زندگی می كند لذا این واژه نشان دهنده گرم وخشك بودن این منطقه بوده وثانیا: چون این منطقه در مسیر حركت كاروان های مختلف بوده و آن زمان شتر وسیله و ابزار حمل و نقل بوده است لذا این منطقه بعلت اطراق كاروان های مختلف كه از این مسیر می گذشته اندو شترها را در یك محل قرار میداده اند اشترده نام گرفته است.
بخش اشتهارد از توابع شهرستان كرج بوده كه حدوداً در 60 كیلومتری آن ودر قسمت جنوب غربی در انتهایی ترین نقطه استان تهران واقع شده است(اشتهارد در یك نگاه،1383)
همسایه غربی بخش اشتهارد استان قزوین می باشد
این بخش با وسعت تقریبی 810 كیلومتر مربع از دو قسمت كوهستانی وجلگه ای تشكیل یافته است. در جنوب جاده ماهدشت (مردآباد) - اشتهارد رشته كوههای جارو واقعند كه باعث شده تا شیب كلی منطقه به سمت شمال باشد. در قسمت شمال مناطق تبخیری ودریاچه های فصلی بیان گر وضعیت آب منطقه واراضی دشت اشتهارد می باشد. رودخانه ای كه از میان دشت عبور می نماید بنام «رودخانه شور» مشهور بوده كه خود بیان گر كیفیت آب آن می باشد.
در مسیر جاده كوره های آجرپزی درشمال ومرغداری ها ودامدارهای پراكنده در جنوب وبردامنه های كوههای جارو به چشم می خورد.حركت آب زیرزمینی از سمت كوههای جارو به طرف مسیر رودخانه شور میباشد.
كه در قسمت های بالا (دامنه كوه) كیفیت آب تقریبا خوب بوده ولی با عبور از زمین های دشت از كیفیت نامطلوب و غیرقابل استفاده ای برخوردار می گردد. اغلب باغات در ناحیه كوهپایه جارو پراكنده می باشند.منطقه در14/50 طول جغرافیایی و 35/38 عرض جغرافیایی واقع شده است این بخش از سطح دریا 1282 متر ارتفاع دارد.(اشتهارد در یك نگاه ،1383)
ضمنا بخش اشتهارد دارای یك دهستان بنام رحمانیه است. كه البته نام سابق ان پلنگ آباد یا پلنگ آوا بوده وبعدها به احترام امام زاده رحمان به رحمانیه تغییر نام داده است.
بخش اشتهارد دارای 85 آبادی ومزرعه است كه 29 آبادی آن دارای سكنه می باشد(اطلاعات جمعیتی آبادی های شهرستان كرج،1381) حدودا 4/1درصد از كل جمعیت شهرستان كرج در بخش اشتهارد سكونت دارد.این بخش دارای 15930 نفر جمعیت بوده كه 5/64% آن در شهر اشتهارد والباقی در آبادی ها ومزارع ساكن هستند از 7807 نفر جمعیت 10سال به بالای این بخش 14/33 درصد به كار اشتغال دارند و در كل 1500نفر بهره بردار بخش كشاورزی در بخش اشتهارد وجود دارد (سرشماری عمومی نفوس ومسكن،1375)
1-8-7 منابع آب بخش اشتهارد:
از منابع آبهای سطحی در این بخش میتوان به رودخانه شور اشاره كرد.این رودخانه ازقسمت شمال غرب و از دو منطقه خرقان وپل كردان سرچشمه گرفته وپس از عبور از اراضی شور دشت كیفیت آن تغییر یافته و Ec آن افزایش می یابد و سرانجام با حركت از سمت غرب به شرق به دریاچه نمك قم می ریزد.
در منطقه شمال غرب اشتهارد بعلت بالابودن زه آب اراضی دارای یك زه كش بطول 11 كیلومتر بوده كه پس از جمع شدن زه آبها در آن به رودخانه شور متصل می گردد.
از منابع آبهای زیرزمینی در بخش اشتهارد چاهها،قنوات،چشمه ها می باشند این بخش بطور كلی دارای 23 حلقه چاه عمیق،10حلقه چاه نیمه عمیق و36 حلقه چاه دستی و 42 رشته قنات و40رشته چشمه می باشد.(مركز خدمات جهاد كشاورزی بخش اشتهارد،1384)
1-8-8 وضعیت آب وهوا:
آب وهوای بخش اشتهارد جزء آب وهوای معتدله خشك بوده و بطور كلی در این منطقه 7ماه از سال دوران خشكی وجود دارد. اجمالا این منطقه دارای تابستان های گرم وخشك وزمستان های نسبتا سرد می باشد.
1-8-9 اسامی روستاهای بخش اشتهارد:
1-جعفرآباد2-پلنگ آباد3-جارو4-فرد آباد 5-مختارآباد6-گنگ 7-نكوجار8-ایپك 9-حسن آباد 10-قوزلو 11-قانی بولاغ 12-صحت اباد 13-مرادتپه 14-قشلاق دئیلر 15-روستای گنده قوئی
1-8-10فعالیت اقتصادی روستائیان بخش اشتهارد:
روستائیان بخش اشتهارد از طریق زراعت ودامداری روزگار خود را می گذرانند.زراعت عمده بخش عبارتند از گندم –پنبه وجو
كه سطح زیر كشت این 3 محصول به ترتیب عبارتند از گندم 1150ha –جو 850ha و پنه 1500 ha (مركز خدمات جهاد كشاورزی بخش اشتهارد 1384)
دامداران این بخش به پرورش گاو (شیری-پرواری)گوسفند وبز اشتغال دارند
-1 مقدمه:
در این فصل به الگوی مهاجرت عوامل موثر د رمهاجرت شامل عوامل اقتصادی اجتماعی –طبیعی وعامل زیرساخت ها وخدمات پرداخته ایم.
موضوع دیگری كه در این فصل مورد توجه قرا رگرفته انواع مهاجرت از بعد مكانی بوده است در ادامه به تشكیل جهاد سازندگی وعملكردش در خصوص راه وبرق رسانی وزیرساخت ها اشاره شده است.
در ادامه به تاریخچه وروند مهاجرت روستائیان به شهرها در ایران اشاره شده است در ادامه به مبانی نظری تحقیق پرداخته ایم ونظریه های كه با موضوع تحقیق همخوانی داشت را بطور مختصر توضیح داده ایم ودر خاتمه مطالعات پیشین را در هر یك از زمینه های اشتغال غیركشاورزی وصنایع روستایی-فعالیت های عمرانی وزمین وارتباط آنها را با مهاجرت به اختصار بیان نموده ایم.
2-2 الگوی مهاجرت روستایی در ایران rural migration pattern
1-2-2مهاجرت دائمی
به آن دسته ازمهاجرت روستایی اطلاق می گردد كه روستائیان به دلایلی روستاها را ترك كرده و برای همیشه با خانواده خود در شهرها وحواشی آن ساكن می گردند ودر امارگیری رسمی نیز جزء شهروندان همان شهر سرشماری می گردند در این حالت ترك روستا با ترك دائمی فعالیت كشاورزی همراه است.
2-2-2 مهاجرت فصلی
در كنار مهاجرت دائمی می توان به مهاجرت فصلی یا موقتی اشاره كرد كه بر حسب شرایط جغرافیایی محل بویژه تغییرات آب وهوا تعطیل شدن فعالیت های كشاورزی معمولا در فصول پاییز و زمستان روستائیان به نقاط شهری سرازیر شده و پس از كسب مقداری درامد مجددا با شروع فصل گرما وشروع فعالیت های كشاورزی به روستای خود مراجعه می نمایند. در بسیاری موارد به محض پیدا كردن شغل مناسب و سود بیشتر این دسته از مهاجرین روستایی نیز برای همیشه در شهرها مستقر خواهند شد. تا زمانی كه مهاجرین فصلی به مهاجران دائمی تبدیل نشوند جابجایی موقتی آنها منافع زیادی برای شهر وروستا خواهد داشت زیرا با فراهم شدن نیروی انسانی مورد نیاز شهرها فعالیت در روستاها نیز ادامه می یابد.
2-3مهاجرت از بعد مرزهای سیاسی داخلی وخارجی:
مهاجرت از لحاظ مرزهای سیاسی ممكن است داخلی یا خارجی باشد مهاجرت داخلی در درون مرزهای سیاسی كشور صورت می گیرد كه خود به مهاجرت های درون استانی و برون استانی «منطقه ای» وانواع جزئی تر تفكیك می گردد وموضوع بحث در این تحقیق مهاجرت داخلی می باشد چرا كه روستائیان كمتر به مهاجرت برون مرزی می پردازند.
2-4 انگیزه مهاجرت داخلی:
علل وانگیزه مهاجرت از روستاها به شهرها تقریبا در اغلب كشورهای در حال توسعه پدیده ای عمومی است اما بعضی از عوامل دارای اهمیت اساسی است.
بدون شك در ایران انگیزه مهاجرت از روستا به شهر بخصوص در مناطق مختلف استان های متفاوت است ونیاز به بررسی از طریق پرسش نامه ومشاهده ومصاحبه جداگانه در هر استان دارد چنین اطلاعاتی برای تشخیص اهمیت عوامل وعلل در مهاجرت كمك خواهد كرد تا تنظیم واجرای برنامه های عمرانی استان ها ضمن جلوگیری مهاجرت از روستا به شهر در همان استان و ازیك استان به استان دیگر دارای توفیق بیشتر باشد.
2-5 برخی از علل مهاجرت روستا به شهر:
2-5-1 عوامل اقتصادی:
الف:افزایش وفشار قیمت در روستا وكمبود زمین زراعی وتوزیع نابرابر زمین
ب:فقدان كار یا كار مناسب در روستا ،بخصوص برای تحصیل كرده ها
ج:اثرات سوء وعوامل طبیعی مثل خشكسالی وسیل وآفات و.. در تولید محصول .
د:كمبود درآمد جهت زندگی وسایر عوامل دیگر(گزارش بررسی مهاجرت داخلی در ایران ،1361)
2-5-2 علل اجتماعی (ازدواج –درگیری های محلی)
یكی دیگر از عوامل وعلل اساسی مهاجرت روستائیان به شهر عوامل اجتماعی می باشد این عوامل نقش اساسی در مهاجرت روستائیان ایفا می كند.
تحمل ناپذیر بودن نظام سنتی اجتماعی روستا بویژه برای جوانان یكی از علل اجتماعی است كه موجب مهاجرت جوانان به مراكز شهری می گردد(همان منبع)
وجود پاره ای از ارزش ها وعادات و رسوم اجتماعی كه در روستاها مورد احترام وبا ارزش می باشند ولی در شهرها فاقد آن ارزش اجتماعی وپایگاه اجتماعی هستند.
2-5-3 علل طبیعی:
یكی از عوامل موثر در مهاجرت روستائیان به شهر عوامل طبیعی می باشد كه در میان عوامل اساسی وموثر مهاجرت روستائیان نقش عمده ای ایفا می كند بعلت كوهستانی بودن بیشتر اراضی كشور ووجود روستاها در مناطق كوهستانی ودره ای ونیز فراهم بودن آب وخاك مناسب برای كشاورزان وادامه حیات روستاها در مناطق كوهستانی ونیمه كوهستانی عوامل طبیعی مانند وقوع حوادث غیرمنتظره طبیعی مثل سیل زلزله-خشكسالی و...موجب كمتر شدن جمعیت وكم كم خالی شدن روستاها ومهاجرت اهالی به شهرها می گردد وقوع سیل وخشكسالی موجب گسسته شدن حلقه های وابستگی روستائیان به روستاها واراضی كشاورزی می گردد.
این حوادث موجب می شوند كه اندك اندك دست مایه وسرمایه كشاورزان از بین رفته وبنیه اقتصادی روستائیان متزلزل شده وجهت ادامه حیات دست به مهاجرت بزنند(بررسی علل مهاجرت روستائیان منطقه دودانگه به شهرستان ساری،1378)
2-5-4 خدمات عمرانی وزیرساخت ها:
ارائه خدمات مفید و مولد به مناطق روستایی علاوه بر اینكه كارایی نیروی انسانی را افزایش می دهد زمینه گسترده ای برای ایجاد فرصت های شغلی فراهم كرده می تواند جایگاه اقتصاد روستایی را در اقتصاد كلان جامعه قوت بیشتری بخشد و از این رو خدمات روستایی برق رسانی،آب رسانی، راه ،جاده،مسكن وعمران روستایی مطرح می شود با ایجاد این خدمات در روستاهای كشور طبعاً انجام این خدمات در برخی روستاها موجب مهاجرت -روستائیان به شهرها واندك مهاجرت نیز به مراكز دهستان ها شده است و در بعضی موارد نیز به تخلیه روستا و بلااستفاده ماندن این خدمات وهدر رفتن سرمایه ملی شده است. (بررسی عوامل موثر برمهاجرت روستایی،1383)
2-6در مقابل آنچه كه بعنوان علل مهاجرت ذكر شده باید آنچه را كه باعث استقرار بخشی از روستائیان در روستا می شود را نیز ذكر كرد.
2-6-1 اقتصادی:
پایین بودن هزینه های زندگی در روستا
خوراك ارزان وتازه در روستا
مسكن ارزان
2-6-2 اجتماعی وروانی:
لذت در كار كشاورزی ودامداری
زندگی آرام در روستا
وابستگی خانوادگی در روستا
فرهنگ سنتی خانوادگی در روستا
2-7 انواع مهاجرت از بعد مكانی:
1-روستا به شهر 2-روستا به روستا 3-شهر به روستا
4-مهاجرت شهر به شهر 5-متولد خارج كشور به شهر 6-مهاجرت خارج از كشور به روستا كه ازموارد شش گانه فوق به توضیح سه مورد اول می پردازیم.
2-7-1 مهاجرت از روستا به شهر:
این نوع مهاجرت بیشتر جنبه اقتصادی داشته بطوری كه بیشترین مهاجرین این گروه را اكثراً جوانان تشكیل می دهند كه جویای كارند یا خانواده های مرفه روستایی هستندكه برای اسكان دائم به شهر مهاجرت می كنند.این مهاجرت اصولا جنبه اقتصادی دارد.
در این نوع مهاجرت بیشتر نیروی فعال و نیروی جوان روستا به شهر ها سرازیر می شوند ودر نتیجه گروه فعال روستا برای كشاورزی كاهش یافته و درنتیجه سطح زیر كشت وخلاصه اینكه میزان تولید كاهش می یابد.
2-7-2 مهاجرت از روستا به روستا:
این نوع مهاجرت معمولا در نقاطی به چشم می خورد كه روستاهای توانمند جمعیت اضافی آبادی های اطراف را جذب می كنند یعنی بیشتر در روستاهایی اتفاق می افتد كه به سبب برخورداری از آب وخاك مناسب ونزدیكی به مراكز شهری ونیز داشتن راه ارتباطی مناسب جمعیت فعال روستاهای اطراف را به خود جلب می نمایند این قبیل مهاجرت ها در فواصل طولانی نیز انجام میشود.
این نوع مهاجرت بیشتر بصورت مهاجرت بعد از ازدواج زنان ودختران نیز صورت می گیرد.
2-7-3 مهاجرت از شهر به روستا
گروهی از مهاجران روستایی معمولا در سنین بالا به دلایلی نظیر از كارافتادگی وبازنشستگی برای گذران بقیه عمر به زادگاهشان باز می گردند.
این نوع مهاجرت شامل مهاجرت ماموریتی كارگزاران دولت به روستاها نیز می شود وبرگشت بازنشستگان دولتی وبخش خصوصی وانتقال واعزام كارمندان دولت در امر خدمات مانند آموزش وپرورش ،پست و.. وانتقال برخی كارمندان به مناطق محروم در زمره این مهاجرت قرار می گیرد.
جهت دریافت فایل بررسی تأثیر فعالیت های عمرانی ، اقتصادی اداره جهاد کشاورزی شهرستان کرج بر روند مهاجرت روستائیان لطفا آن را خریداری نمایید
قیمت فایل فقط 7,900 تومان
برچسب ها : بررسی تأثیر فعالیت های عمرانی ، اقتصادی اداره جهاد کشاورزی شهرستان کرج بر روند مهاجرت روستائیان , علوم اجتماعی , فعالیت های عمرانی , اقتصادی , جهاد کشاورزی , مهاجرت , مهاجرت از شهر به روستا , فرهنگ سنتی خانوادگی در روستا , مهاجرت روستاییان , فعالیت اقتصادی روستائیان , مهاجرت از بعد مرزهای سیاسی داخلی وخارجی , علل اجتماعی , دانلود بررسی تأثیر فعالیت های عمرانی