دسته: روانشناسی و علوم تربیتی گرایش به فرهنگ بیگانه ، اكنون به عنوان یك معضل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، در آمده است تحقیقات نشان داده اند كه در این گرایش عوامل متعددی نقش دارند
قیمت فایل فقط 3,900 تومان
بررسی و شناخت عوامل مؤثر در گرایش نوجوانان به فرهنگ بیگانه بین دانش آموزان دختر و پسر
چكیده
گرایش به فرهنگ بیگانه ، اكنون به عنوان یك معضل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، در آمده است. تحقیقات نشان داده اند كه در این گرایش عوامل متعددی نقش دارند.
تحقیق حاضر به منظور بررسی عوامل گرایش نوجوانان دبیرستانهای شهر تهران به فرهنگ بیگانه انجام شده است. برای اجرای این تحقیق، ابتدا بر اساس روش لیكرت[1] ، مقیاسی[2] به منظور سنجش نگرش به فرهنگ بیگانه ساخته شد، سپس براساس مطالعات نظری، پرسشنامه عوامل تهیه گردید. پرسشنامه و مقیاس مزبور، همزمان بر روی 400 نفر از دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانهای شهر تهران اجرا شد. پس از جمع آوری یافته ها و تجزیه و تحلیل آنها، بطور خلاصه نتایج زیربدست آمد:
جنسیت در نگرش نوجوانان دختر و پسر به فرهنگ بیگانه اثر ندارد. وضعیت اعتقادی نوجوانان وخانواده ی آنها و شیوه ی تربیتی، در نگرش آنان به فرهنگ بیگانه مؤثر است. رسانه های گروهی در نگرش پسران بی تاثیر، ولی در دختران اثر دارد. چگونگی گذران اوقات فراغت ، وضع اقتصادی خانواده، در نگرش دختران به فرهنگ بیگانه مؤثر ولی در پسران بی تاثیر است. سن در نگرش نوجوانان مؤثر نیست. موقعیت محلی دبیرستانهای نواحی مختلف، در نگرش دانش آموزان دختر به فرهنگ بیگانه تاثیر دارد، اما در نگرش پسران، بی اثر است.
نتایج پژوهش حاضر، عوامل تربیتی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را بر نگرش نوجوانان به فرهنگ بیگانه تایید میكند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چكیده ...................................................................................................................
تشكر و قدر دانی ..................................................................................................
تقدیم .....................................................................................................................
فصل اول: مقدمه...................................................................................................
1-1- بیان مساله ..................................................................................................
2-1- اهداف تحقیق..............................................................................................
3-1- اهمیت مساله ..............................................................................................
4-1- تعاریف اصلاحات مهم ...............................................................................
5-1- تعریف عملیاتی اصلاحات............................................................................
6-1- خلاصه .......................................................................................................
فصل دوم: پیشینه تحقیق.......................................................................................
پیشگفتار ...............................................................................................................
1- تعریف، ابعاد و اجزای نگرش .........................................................................
2- مقایسه بین نگرش و مفاهیم مشابه ................................................................
3- تاریخچه گرایش به فرهنگ بیگانه در كشورهای اسلامی ..............................
3-1- دوره غربگرایی در كشورهای اسلامی ......................................................
الف- دوره غربگرایی در تركیه ............................................................................
ب- دوره غربگرایی و غربزدگی در مصر............................................................
ج- دوره غربگرایی در ایران ................................................................................
4- دوره غربزدگی ...............................................................................................
الف- دوره غربزدگی در تركیه ............................................................................
ب- دوره غربزدگی در ایران (رضا شاه، محمدرضا شاه) و اقدامات آنها ..........
5- دوره نهضت بازگشت به خویشتن...................................................................
نهضت بازگشت به اسلام در بعضی از كشورهای اسلامی .................................
نهضت بازگشت به اسلام در تركیه .....................................................................
نهضت بازگشت به اسلام در ایران ......................................................................
آثار و پیامدهای گرایش به فرهنگ بیگانه .............................................................
ریشه ها و زمینه های گرایش به فرهنگ بیگانه ...................................................
نیازها و ویژگیهای نوجوانا ..................................................................................
ویژگیهای نوجوانان ..............................................................................................
تاثیرات محیط اجتماعی در رشد و شخصیت........................................................
تاثیر دوستان و همسالان بر رفتار نوجوانان........................................................
عوامل گرایش نوجوانان به فرهنگ بیگانه براساس مطالعات و تحقیقات انجام شد ه
خلاصه...................................................................................................................
فصل سوم: روش شناسی ....................................................................................
3-1- روش تحقیق ...............................................................................................
3-2- جامعه تحقیق و نمونه .................................................................................
3-3- ابزار تحقیق ................................................................................................
3-4- نحوه تهیه مقیاس و نمره گذاری آن ..........................................................
3-5- روش اجرا: (الف- مطالعه مقدماتی ب- اجرای نهایی) ...............................
روایی و پایایی ......................................................................................................
3-6- روشهای آماری .........................................................................................
خلاصه .................................................................................................................
فصل چهارم: یافته های تحقیق وتجزیه و تحلیل اطلاعات ....................................
پیشگفتار ...............................................................................................................
1- آزمون سوال یك ............................................................................................
2- آزمون سوال دو .............................................................................................
3- آزمون سوال سه ............................................................................................
4- آزمون سوال چهار .........................................................................................
5- آزمون سوال پنج ............................................................................................
6- آزمون سوال شش..........................................................................................
7- آزمون سوال هفت .........................................................................................
8- آزمون سوال هشت ........................................................................................
9- یافته های دیگر ...............................................................................................
خلاصه و نتیجه گیری ..........................................................................................
فصل پنجم: خلاصه، نتیجه گیری و بحث .............................................................
پیشگفتار ...............................................................................................................
1- خلاصه و نتیجه گیری.....................................................................................
2- بحث ................................................................................................................
3- محدودیت های تحقیق .....................................................................................
4- رهنمودهای تحقیق...........................................................................................
الف- توصیه به والدین، معلمان و مربیان در رابطه با كودكان و نوجوانان ........
ب- توصیه به كارگزاران عالی كشور و متولیان امور آموزشی و پروشی و فره نگی
5- پیشنهادها.........................................................................................................
6- منابع................................................................................................................
7- پیوست ها (پرسشنامه )...................................................................................
فهرست جدولها......................................................................................................
عنوان صفحه
جدول الف - جدول گروه نمونه به تفكیك دبیرستان و ناحیه ..............................
جدول ب- ضریب آلفای گرانباخ محاسبه شده برای تحقیق حاضر......................
جدول شماره 1- مقایسه میانگین نگرش دختران و پسران..................................
جدول شماره 2- مقایسه میانگین نگرش دختران بر حسب وضعیت اعتقادی .....
جدول شماره 3- مقایسه میانگین نگرش پسران بر حسب وضعیت اعتقادی ......
جدول شماره 4- مقایسه میانگین نگرش دختران برحسب وضعیت اعتقادی خانواده
جدول شماره 5- مقایسه میانگین نگرش پسران برحسب وضعیت اعتقادی خانواده
جدول شماره 6- مقایسه میانگین نگرش دختران برحسب شیوه تربیتی خانواده
جدول شماره 7- مقایسه میانگین نگرش پسران برحسب وضعیت اعتقادی ........
جدول شماره 8- مقایسه میانگین نگرش دختران برحسب وضعیت اعتقادی- اخلاقی دوستان
جدول شماره 9- مقایسه میانگین نگرش پسران برحسب وضعیت اعتقادی- اخلاقی دوستان
جدول شماره 10- مقایسه میانگین نگرش دختران برحسب میزان استفاده از رسانه های گروهی
جدول شماره 11- مقایسه میانگین نگرش پسران برحسب میزان استفاده از رسانه های گروهی
جدول شماره 12- مقایسه میانگین نگرش دختران برحسب چگونگی گذران اوقات
فراغت ...................................................................................................................
جدول شماره 13- مقایسه میانگین نگرش پسران برحسب چگونگی گذران اوقات
فراغت ..................................................................................................................
جدول شمراه 14 و 15- تحلیل واریانس مقایسه نگرش دختران و پسران برحسب وضعیت اقتصادی خانواده
جدول شماره 16- آزمون «توكی» مقایسه میانگین نگرش دختران برحسب وضعیت اقتصادی
جدول شماره 17 و 18- تحلیل واریانس نگرش دختران و پسران برحسب میزان تحصیلات مادر
جدول شماره 19- آزمون «توكی» مقایسه میانگین دختران برحسب میزان تحصیلات مادر
جدول شماره 20 و 21- تحلیل واریانس نگرش دختران و پسران برحسب سطح تحصیلات مادر
جدول شماره 22- آزمون «توكی» مقایسه نگرش دختران برحسب تحصیلات پدر
جدول شماره 23 و 24- تحلیل واریانس نگرش دختران و پسران برحسب سن .....
جدول مشاره 25 و 26- تحلیل واریانس نگرش دختران و پسران برحسب
دبیرستانها ............................................................................................................
جدول شماره 27- آزمون «توكی» مقایسه میانگین نگرش دختران برحسب
دبیرستانها ............................................................................................................
فهرست نمودار ها
عنوان صفحه
نمودار شماره 1- مقایسه میانگین نگرش دختران و پسران در كل نمونه ..........
نمودار شماره 2- مقایسه میانگین نگرش دختران بر حسب وضعیت اعتقادی ....
نمودار شماره 3- مقایسه میانگین نگرش پسران بر حسب وضعیت اعتقادی ....
نمودار شماره 4- مقایسه میانگین نگرش دختران برحسب وضعیت اعتقادی
خانواده .................................................................................................................
نمودار شماره 5- مقایسه میانگین نگرش پسران برحسب وضعیت اعتقادی
خانواده .................................................................................................................
نمودار شماره 6- مقایسه میانگین نگرش دختران برحسب شیوه ی تربیتی
خانواده .................................................................................................................
نمودار شماره 7- مقایسه میانگین نگرش پسران برحسب شیوه ی تربیتی
خانواده .................................................................................................................
نمودار شماره 8- مقایسه میانگین نگرش دختران بر حسب وضعیت اعتقادی- اخلاقی دوستان
نمودار شماره 9- مقایسه میانگین نگرش پسران برحسب وضعیت اعتقادی- اخلاقی دوستان
نمودار شماره 10- مقایسه میانگین نگرش دختران بر حسب میزان استفاده از رسانه های گروهی
نمودار شماره 11- مقایسه میانگین نگرش پسران برحسب میزان استفاده از رسانه های گروهی
نمودار شماره 12- مقایسه میانگین نگرش دختران بر حسب چگونگی گذران اوقات
فراغت....................................................................................................................
نمودار مشاره 13- مقایسه میانگین نگرش پسران برحسب چگونگی گذران اوقات
فراغت....................................................................................................................
نمودار شماره 14- مقایسه میانگین نگرش دختران و پسران برحسب سطح تحصیلات مادر
نمودار شماره 15- مقایسه میانگین نگرش دختران و پسران برحسب سطح تحصیلات پدر
نمودار شماره 16- مقایسه میانگین نگرش دختران برحسب سن.........................
نمودار شماره 17- مقایسه میانگین نگرش پسران برحسب سن..........................
نمودار شماره 18- مقایسه میانگین نگرش دختران در دبیرستانهای مختلف ......
نمودار شماره 19- مقایسه میانگین نگرش پسران در دبیرستانهای مختلف .......
نمودار شماره 20- مقایسه میانگین نگرش دختران و پسران در دبیرستانهای
مختلف ..................................................................................................................
فصل اول
مقدمه
به آنكه جان را فكرت آموخت
«خروج از فرهنگ بدآموز غربی و نفوذ و جایگزین فرهنگ آموزنده اسلامی- ملی و انقلاب فرهنگی در تمام زمینه ها و درسطح كشور، آنچنان محتاج تلاش و كوشش است كه برای تحقق آن سالیان دراز باید زحمت كشید و با نفوذ عمیق و ریشه دار غرب مبارزه كرد»
(امام خمینی (ره)، صحیفه نور، 19/9/63)
فرهنگ محصول پیشرفته و پیچیده عقل وذهن انسان فرآورده نیروی خلاقیت و آفرینندگی و «تفكر انتزاعی» و ادراك و یادگیری است فرهنگ كلید ارتباط عمیق و ثمربخش و حیات آفرین هم[3]ه آدمیان ، همه علماء و دانشمندان همه مخترعان و همه مختصصان و همگان و همگان است برای برقراری ارتباط با زندگی، جامعه ، با والدین، فرزند، همسر، با دوست، با استاد و معلم و مربی، با هستی ، با دیگران حتی خود. لذا اگر فرهنگ حذف شود و اگر هركس از فرهنگ و تحلی فرهنگی، محروم شود همانند گل و گیاهی خواهد بود كه از نور آفتاب و آب به عنوان مایه حیات دور مانده است. گل و گیاه بدون آب و روشنایی، یعنی هیچ، یعنی تهیه شده از خود مساله ی گرایش به فرهنگ بیگانه امروزه افكار عده زیادی را در كشورهای مختلف جهان به خود مشغول كرده است. و هم اكنون در بعضی از كشورها به عنوان یك معضل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، در آمده است. دانشمندان علوم روان شناسی و ترتبیتی و علوم اجتماعی، رهبران جوامع، والدین، بیان و معلمان، هر كدام از جهتی علاقمند به شناخت علت ها و عامل های ایجاد كننده این مساله هستند. در كشور ما سابقه این مساله به گذشته اهی بسیار دور بر میگردد. ولی شدت مساله ی گرایش به فرهنگ بیگانه به آغاز مشروطیت و تاسیس دار الفنون و موسسات دیگر غربی برمی گردد.
پس از پیروزی انقلاب شكوهمند اسلامی ، استكبار جهانی به سركردگی امریكا، مبارزات جدی و سازمان یافته خود را به اشكال گوناگون، از قبیل محاصره اقتصادی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و نیز حمله و هجوم تمام عیار فرهنگی، بر علیه انقلاب اسلامی و ارزشهای معنوی آن آغاز كرده است، و ثمره این شبیخون فرهنگی را در احیای فرنگی مآبی، گرایش به ارزشهای غیراسلامی و غیرمعنوی و … در بین افراد جامعه اسلامیمان، شاهد هستیم.
بنابراین، در برخورد با مساله ی گرایش به فرهنگ بیگانه، علمای روان شناسی تربیتی و اجتماعی باید از راه حلهای مناسب و سازنده ای را به منظور پیشگیری و ایمن سازی ارائه نمایند، و به تدریج فرهنگ اسلامی - ملی را جانشین فرهنگ بیگانه كرده، از صدمات آن بر قشر فعال و آسیب پذیر جامعه، یعنی نوجوانان و جوانان جلوگیری كنند زیرا از جمله پیامدهای گرایش به فرهنگ بیگانه ، فاجعه غربزدگی و بی هویتی نوجوانان است كه در جوامع شرقی به صورت های مختلف در قرنهای اخیر، بروز و ظهور كرده است.
بنابراین قبل از هر چیز باید دامنه تحقیقات و مطالعات در این زمینه، افزایش یابد، زیرا با كمال تاسف باید گفته شود كه تحقیق در این زمینه سابقه چندانی ندارد، و علی رغم اهمیت مساله، فعالیتهایی كه در این رابطه قبل از انقلاب انجام شده است، هر چند ظاهران علمی اند ولی ترجمه كتابهای غربی بوده و راه حلهای جوامع غربی را دارند و یا متناسب بافت فرهنگی اجتماعی زمان طاغوت می باشند.
پس از انقلاب اسلامی نیز، كمتر تحقیق جامعی درباره مسایل و مشكلات نوجوانان و جوانان مخصوصاً در بعد فكری و فرهنگی انجام گرفته است. و حال آكه مساله گرایش به فرهنگ بیگانه و تهاجم فرهنگی، اكنون بعد سیاسی نیز پیدا كرده است، و تا آنجا كه ما به تحقیقات انجام شده دست یافته ایم، تا كنون سه تحقیق در این زمینه انجام شده است محدود بودن تعداد پژوهشها موید آنست كه باید تحقیقهای متعددی در این زمینه صورت گیرد، تحقییق حاضر نیز در راستای این منظور انجام شده است.
1-1- بیان مساله
مادر عصر انقلاب ارتباطات قرار داریم ، عصری كه در آن «دهكده جهانی[4] مك لوهان[5]» ، تحقق یافته است. امروزه برخلاف گذشته، وقتی حادثه ای اتفاق می افتد، انعكاس و حوزه انتشار آن به محل وقوع حادثه محدود نیست. بلكه فراگیر و جهانی است و نتایج «دهكده جهانی» كوچك شدن دنیا و پیدایش تعلق جهانی داده های خبری و حوزه انتشار و پیدایش همسایگی در بین ملتها، مانند همسایه های دیوار به دیوار است. به علت تماس مستقیم و غیرمستقیم افراد جوامهع مختلف انسانها به سادگی در برابر الگوهای فرهنگی مختلف قرار می گیرند.
در عصر امواج، فرهنگ ها و ارزشها، به جای حمل به وسیله كتابها و نشریات سوار بر امواج در اختیار بشر قرار می گیرند. امواجی كه بدون وقفه وبدون هیچ اذنی مرزهای جغرافیایی و كشوری و خانوادگی را در هم می شكنند و به درون زندگی انسانها وارد میشوند و بسته بودن مرزهای كشور، و دربهای منازل مانع و رادعی برای ورود به درون و اندرون خانه ها محسوب نمیشود.
(نامه فرهنگ شماره 1-1369) و (رفیع، 1373)
مك لوهان می گوید:
« این تلویزیون است … این رادیو است … كه ماره به دوران قبیله نشینی باز می گرداند. یك قبیله بزرگ جهانی … آنها بار دیگر تمام مرزها را تغییر داده اند این دهكده جهانی من است»
(رشید پور، 1352، ص 135)
پیش بینی مك لوهان جالب است زیرا او در زمانی از دهكده جهانی صحبت كرده است كه هنوز ماهواره وجود نداشته است.
در عصر انقلاب ارتباطات و حاكمیت ماهواره قدرتهای برتر اقتصادی و تكنولوژی فرهنگ خود را به سراسر دنیا انتقال می دهند. « در حال حاضر آرایش كلی ارتباطات در سطح جهانی و وسایل تكنولوژیكی توزیع كننده این اطلاعات با خود ارزشها و آداب و رسوم و نهادهای فرهنگ مسلط غربی را توزیع می كننند».
(نامه فرهنگ شماره 1، 1369، ص 12)
و چون یكی از راههای حصول الگوهای رفتاری، یادگیری مشاهده ای است و نیز یكی از ویژگیهای مهم نوجوانان، الگوجویی است، نقش الگوهای ارائه شده از اهمیت ویژه ای برخوردار میشود و در شخصیت و فرهنگ نوجوانان و جوانان تاثیرات مهمی می گذارد.
حال اگر فرهنگ و الگوهای فرهنگی ارائه شده، توسط امواج ماهواره ای رادیویی و تلویزیونی، با ارزشها و الگوهای فرهنگ خودی تضاد داشته باشند و در جامعه نیز خلاء فرهنگی وجو داشته باشد و ارزشهای حاكم بر جامعه نیز با ارزشهای اسلامی - ملی، هماهنگی نداشته باشند، این عوامل موجب تعارض[6] و سردرگمی افراد جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان گشته، زمینه فرهنگ پذیری[7] و تحول فرهنگی[8] و گرایش به فرهنگ بیگانه و غربگرایی[9] فراهم گشته كه در صورت تشدید آن، به بیگانگی[10] از خود و غربزدگی[11] منجر می گردد.
2-1- اهداف تحقیق
با توجه به اهمیت مساله فرهنگ و نقش آن در شخصیت و رفتار فرد و هجوم همه جانبه فرهنگی علیه فرهنگ اسلامی - ملی ما، هدف از این تحقیق عبارت از :
«بررسی و شناخت عوامل مؤثر درگرایش نوجوانان به فرهنگ بیگانه» است. بحث برسر این است كه مشخص شود، نوجوانان دارای چه شناختی، از فرهنگ بیگانه هستند؟ نسبت به فرهنگ بیگانه چه احساسی دارند؟ و از نظر عملی تا چه اندازه با شیوه ی زندگی، آداب و رسوم، اعتقادات، ارزشها، اخلاقیات و … بیگانه توافق دارند؟»
به عبارت دیگر هدف از تحقیق پاسخگویی به سئوالات زیر است:
لازم به یاد آوری است كه از جهات مختلف میتوان به بیگانه و فرهنگ آن نگریست كه مابه بعد فرهنگی آن نظر داشته ایم كه یك نگاه كلی است. فرهنگ بیگانه هم دارای جنبه های مثبت و هم دارای جنبه های منفی است كه در این تحقیق گرایش نوجوانان را به جنبه های منفی آن كه با فرهنگ اسلامی - ملی ما در تضاد می باشند بررسی نموده ایم.
قیمت فایل فقط 3,900 تومان
برچسب ها : بررسی و شناخت عوامل مؤثر در گرایش نوجوانان به فرهنگ بیگانه بین دانش آموزان دختر و پسر , طرح توجیهی بررسی و شناخت عوامل مؤثر در گرایش نوجوانان به فرهنگ بیگانه بین دانش آموزان دختر و پسر , دانلود بررسی و شناخت عوامل مؤثر در گرایش نوجوانان به فرهنگ بیگانه بین دانش آموزان دختر و پسر , روانشناسی , گرایش نوجوانان به فرهنگ بیگانه , فرهنگ بیگانه , تاثیرات محیط